متن کامل مصوبه شورای عالی بیمه
دستورالعمل «نحوه محاسبه خسارت کسر قیمت وسیله نقلیه»
فصل اول - تعاریف
ماده 1- در این دستورالعمل اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند و سایر اصطلاحات مندرج در این دستورالعمل، تابع تعاریف مندرج در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه - مصوب 1395 است:
1 قانون: قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه - مصوب 1395.
2 موسسه بیمه: شرکت سهامی بیمه ایران و موسسه بیمه‌ای که مجوز فعالیت در رشته بیمه اجباری شخص ثالث را از بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده باشد.
3 وسیله نقلیه: انواع خودرو سواری و سواری‌کار.
4 کسرِ قیمت وسیله نقلیه: کاهش ارزش معاملاتی وسیله نقلیه که به علت ورود خسارت به قطعات وسیله نقلیه ناشی از حادثه موضوع این دستورالعمل ایجاد شده باشد.
5 حادثه: هر یک از حوادث موضوع بند «پ» ماده (1) قانون «بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه».
6 ضریب تصادف: جمع ضرایب مربوط به شدت آسیب وارد شده به هر وسیله نقلیه ناشی از حادثه موضوع این دستورالعمل که براساس جدول شماره (1) تعیین می‌شود.
7 ضریب سن: ضریبی که براساس سن وسیله نقلیه و طبق جدول شماره (2) تعیین می‌شود.
8 خسارت جزئی: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (1) تغییر شکل پیدا نمی‌کند و نیاز به صافکاری ندارد اما نیاز به ترمیم رنگ وجود دارد.
9 خسارت متوسط: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (1) دچار تغییر شکل و یا ریختگی رنگ می‌شود و نیاز به صافکاری و رنگ‌آمیزی دارد.
10 خسارت شدید: خساراتی که در اثر آن قطعات جدول شماره (1) نیاز به تعویض داشته باشد.
فصل دوم - روش محاسبه کسرِ قیمت وسیله نقلیه
ماده 2- موسسه بیمه، ارزیاب مستقل خسارت بیمه‌ای و کارشناسان رسمی دادگستری و قوه قضائیه موظفند همزمان با ارزیابی و تعیین سایر خسارت‌های مالی وارد شده به وسیله نقلیه حادثه‌دیده، کسرِ قیمت وسیله نقلیه را طبق ماده (3) این دستورالعمل و با رعایت قاعده تبصره «3» ماده (8) قانون و اصلاحات بعدی آن محاسبه نمایند.
ماده 3- میزان کسرِ قیمت وسایل نقلیه با توجه به شاخص‌های ارزش وسیله نقلیه، ضریب سن و ضریب تصادف از فرمول زیر محاسبه می‌شود:
فرمول محاسبه کسر قیمت
کسر قیمت = (ارزش وسیله نقلیه × ضریب تصادف × ضریب سن) ÷ 400
تبصره: در فرمول فوق، ارزش وسیله نقلیه حداکثر معادل گران‌ترین خودرو متعارف است. در خصوص وسایل نقلیه‌ای که ارزش آنها کمتر از مبلغ مذکور است، ارزش معاملاتی بلافاصله قبل از وقوع حادثه با نظر مرجع ارزیابی لحاظ می‌شود.
ماده 4- ضریب تصادف براساس قطعه آسیب‌دیده و طبق مقادیر مندرج در جدول شماره (1) به شرح ذیل محاسبه می‌شود:
جدول شماره (1) - ضریب تصادف
| ردیف | نام قطعه | خسارت جزئی | خسارت متوسط | خسارت شدید |
|---|---|---|---|---|
| 1 | سقف | 3 | 5 | 7 |
| 2 | کلاف | 2 | 3 | 4 |
| 3 | ستون | 2 | 3 | 4 |
| 4 | درب موتور | 2 | 3 | 4 |
| 5 | سینی جلو | 1 | 2 | 3 |
| 6 | شاسی جلو | 3 | 5 | 7 |
| 7 | گلگیر جلو | 1 | 2 | 3 |
| 8 | درب جلو | 1 | 2 | 3 |
| 9 | درب عقب | 1 | 2 | 3 |
| 10 | رکاب | 1 | 2 | 3 |
| 11 | گلگیر عقب | 2 | 3 | 5 |
| 12 | درب صندوق | 1 | 3 | 5 |
| 13 | سینی عقب | 1 | 2 | 3 |
| 14 | کف صندوق | 2 | 4 | 5 |
| 15 | شاسی عقب | 2 | 4 | 6 |
| 16 | کف اتاق | 4 | 6 | 8 |
| 17 | بلوکه سیلندر | — | — | 3 |
تبصره 1: قطعات زیر، مشمول پرداخت کسرِ قیمت نیستند:
سپر جلو و عقب، چراغ‌ها، جلوپنجره، آینه‌ها، شیشه‌ها، سانروف و پانوراما، قفل درب‌ها، لوازم تزئینی، تایرها و رینگ، دستگیره‌ها، زه‌ها، دیفیوزر، فلاپ‌ها، برف‌پاک‌کن‌ها، دوربین‌ها، قطعات برقی، باتری، رادیاتور، حسگرها و قطعات داخلی اتاق.
تبصره 2: اگر در زمان حادثه حداکثر ۵ سال از تاریخ تولید گذشته باشد و به علت شدت حادثه تعویض موتور ضرورت داشته باشد، قطعات خسارت‌دیده با ضریب تصادف ۵ محاسبه می‌گردد.
ماده 5- اگر محرز شود قطعات جدول شماره (1) قبل از حادثه دچار خسارت متوسط یا شدید بوده یا قبلاً بابت آنها کسرِ قیمت دریافت شده است، وسیله نقلیه مشمول کسر قیمت نمی‌شود.
ماده 6- ضریب سن براساس سال ساخت وسیله نقلیه و طبق جدول شماره (2) به شرح ذیل است:
جدول شماره (2) - ضریب سن
| ردیف | مدل | ضریب |
|---|---|---|
| 1 | مدل سال | 3 |
| 2 | تا یک سال پایین‌تر از مدل سال | 2.9 |
| 3 | تا دو سال پایین‌تر از مدل سال | 2.8 |
| 4 | تا سه سال پایین‌تر از مدل سال | 2.7 |
| 5 | تا چهار سال پایین‌تر از مدل سال | 2.6 |
| 6 | تا پنج سال پایین‌تر از مدل سال | 2.5 |
| 7 | تا شش سال پایین‌تر از مدل سال | 2.4 |
| 8 | تا هفت سال پایین‌تر از مدل سال | 2.3 |
| 9 | تا هشت سال پایین‌تر از مدل سال | 2.2 |
| 10 | تا نه سال پایین‌تر از مدل سال | 2.1 |
| 11 | تا ده سال پایین‌تر از مدل سال | 2.05 |
تبصره: اگر در زمان حادثه ۱۰ سال یا بیشتر از سال ساخت گذشته باشد، خسارت کسرِ قیمت تعلق نمی‌گیرد.
ماده 7- برای وسایل نقلیه تا ۵ سال از تاریخ تولید که اتاق آنها تعویض شود، کسر قیمت معادل ۱۰٪ ارزش وسیله نقلیه با رعایت سایر مفاد این دستورالعمل خواهد بود.
ماده 8- سقف خسارت قابل جبران بابت کسرِ قیمت، ۲۰٪ ارزش وسیله نقلیه است با رعایت تبصره‌های «3» و «4» ماده (8) قانون بیمه اجباری شخص ثالث.
تبصره: پوشش جبران کسرِ قیمت مازاد بر تعهدات اجباری، به‌صورت پوشش اختیاری قابل خرید است.
فصل سوم - سایر موارد
ماده 9- اگر هزینه تعمیر قطعات براساس روش PDR پرداخت شود، کسرِ قیمت بابت آن قطعات در تعهد موسسه بیمه نیست.
ماده 10- موسسه بیمه مکلف است ظرف ۱۵ روزکاری از تاریخ تکمیل مدارک، خسارت را پرداخت کند.
ماده 11- خسارت کسرِ قیمت برای وسیله نقلیه‌ای که هزینه بازسازی آن در اثر حادثه بیش از ۷۰٪ ارزش معاملاتی بلافاصله قبل از حادثه باشد، تعلق نمی‌گیرد.
ماده 12- بیمه مرکزی امکان استعلام اطلاعات وسایل نقلیه مسبب یا زیان‌دیده یا دریافت‌کننده کسرِ قیمت را برای مراجع ذی‌ربط و عموم فراهم می‌کند.
تبصره: اطلاعات وسایل نقلیه مشمول کسرِ قیمت باید در سامانه سنهاب ثبت شود.
ماده 13- تاریخ اجرای این دستورالعمل از 1403/10/01 است.